تشبیه در اشعار رودکی

رودکی، بزرگترین شاعر ایران در آغاز قرن چهارم هجری است که در انواع قالب‌های شعرفارسی، به ویژه قصیده و غزل مهارت داشته است و تأثیر وی در تکامل و ترقّی اشعار فارسی در دوره‌اش و حتی در دوره‌های بعد بر شعرای فارسی بر کسی پوشیده نیست. تسلّط و مهارت او در سرودن اشعار و کثرت آن سبب گردید تا او را «پدر شعر فارسی دری» بنامند. وی نماینده کامل و تمام عیار شعر فارسی در دوره سامانی است. یکی از مهارت‌های او کاربرد صور خیال، از جمله تشبیه و استعاره در اشعار است‌، تصاویری که رودکی در اشعارش به کار برده، بر عکس شعرای دیگر سبک خراسانی‌، متحرّک و جاندار است‌. در میان تصویرهای گوناگون‌، تشبیه مهمترین نوع تصاویری است که رودکی بدان علاقه نشان داد. با بررسی‌هایی که از سرودهایش به عمل آمده، اکثر تشبیهات او از نوع حسی به حسی و عقلی به حسی‌اند که در انواع مختلف آن، از جمله: تشبیه مضمر، تفضیل و... بکار رفته است. این مقاله قصد دارد تا تشبیه را در اشعار رودکی بررسی کند و به اهمّیّت و انواع آن در سروده‌های شاعر بپردازد.